Po co mi mapa w samolocie?
W dzisiejszych czasach, kiedy trasę jazdy samochodu Fiat 126p może wyznaczać satelita telekomunikacyjny, może dziwić fakt, że piloci maszyn odrobinę (;)) bardziej skomplikowanych, takich jak A320 czy B737, korzystają ze... zwykłych map... I choć coraz rzadziej występują one w formie drukowanej, to jednak latanie komunikacyjne bez odpowiedniej mapy jest w zasadzie niemożliwe.
Umiejętność odczytania i poprawnego zinterpretowania informacji opublikowanych na mapie lotniczej jest kluczowa dla bezpiecznego i poprawnego przebiegu lotu, toteż należy na to zagadnienie położyć szczególny nacisk.
Skąd wziąć mapy dla mojego lotu?
Zakładając, że Twoje pierwsze loty będą się odbywały w Polsce, pierwsze kroki, i to dużo wcześniej przed wykonaniem takiego lotu, winieneś skierować na główną stronę polskiej dywizji Vatsim:
Zapamiętaj dobrze ten adres, bowiem od dzisiaj będzie to jedna z częściej odwiedzanych przez Ciebie stron. Znajdziesz na niej wszelkie niezbędne informacje o funkcjonowaniu polskiej wirtualnej przestrzeni powietrznej - od informacji personalnych o składzie Zarządu PL-VACC po materiały operacyjne, takie jak scenerie czy mapy właśnie. Te ostatnie znajdziesz w dziale Pliki -> Mapy. Po kliknięciu w jakąkolwiek pozycję zauważysz, że materiał w postaci pliku pdf będzie pochodził ze strony informacyjnej Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Mapę możesz zapisać w swoim (warsztatowym) archiwum pilota lub wydrukować (pamiętaj o ekologii!).
Czy potrzebuję czegoś jeszcze?
Sytuacja operacyjna w przestrzeni powietrznej czy rejonach gęsto zatłoczonych lotnisk ulega ciągłym zmianom. Wpływ ma na to szereg czynników, wśród których warto wspomnieć choćby o:
- stale rosnącej liczbie i częstotliwości wykonywanych operacji lotniczych,
- zmianach infrastruktury lotniczej (rozbudowa lotnisk, zmiany w systemach nawigacyjnych itp.),
- nowych wymogach przepisów bezpieczeństwa,
- wzrastających wymogach odnośnie nowych (coraz większych) samolotów i inne.
Dlatego też do bieżących materiałów kartograficznych i opisów procedur bardzo często dodaje się aktualizujące je informacje, które nazywane są NOTAM (ang. NOtice To AirMan). Zawierają one dane o istotnych z operacyjnego punktu widzenia zmianach w stanie urządzeń lub procedur, o których personel lotniczy powinien zostać powiadomiony. Dla realiów Vatsim również stosuję się tę zasadę, w związku z czym MUSISZ sprawdzić, czy dla zaplanowanych użycia lotnisk i procedur nie opublikowano takich właśnie NOTAMów. Źródłem oczywiście będzie podana wyżej strona i zakładka NOTAMs.
Oprócz map lotniska, podejścia czy innych procedur przypisanych bezpośrednio do danego portu, istnieją jeszcze mapy dróg lotniczych dla całego FIRu, które znajdziesz w zakładce Pliki -> Mapy -> FIR Warszawa. Planując lot IFR z portu A do portu B MUSISZ* wykonywać go w oparciu o aktualnie dostępne drogi lotnicze. Nieistotne, czy plan lotu masz od znajomego, z Biura Odpraw czy skopiowałeś go od innego pilota - sprawdź po której drodze będziesz się poruszał i czy dany punkt jest dla tej drogi poprawny. W razie problemów nie będziesz mógł się zatrzymać i zapytać przechodnia o pomoc!
*Wyjątkiem jest coraz częściej spotykana w Europie przestrzeń FRA- Free Route Airspace(w Polsce wprowadzona 28.02.2019 pod nazwą POLFRA- Polish Free Route Airspace). W uproszczeniu jest to przestrzeń w której nie wymaga się planowania lotów w oparciu o drogi lotnicze, a zamiast tego planuje się trasę bezpośrednio(DCT- direct) pomiędzy punktami. W Polsce jest to przestrzeń między FL95 a FL600, z wyłączeniem TMA i innymi wyjątkami- więcej informacji na stronie PANSA oraz w AIP.
Ale ja nie rozumiem tych hieroglifów!
Skoro zaczynasz przygodę z wirtualnym lotnictwem, to nic dziwnego, że komplikacja i nagromadzenie danych na jednej kartce A4 mogą początkowo przytłaczać. Niedługo przekonasz się jednak, że rozszyfrowanie tych map jest proste, a analiza intuicyjna, jeśli poznasz podstawowe zasady ich czytania. Z czasem zrozumiesz też, że planowanie lotu ze "stertą" papierzysk jest przyjemnością sam w sobie, a satysfakcja z wykonania dobrze zaplanowanego kartograficznie lotu - ogromna.
W sieci dostępny jest doskonały materiał szkoleniowy autorstwa Adama Szymury, w którym krok po kroku, ze stoicką cierpliwością i pokorą benedyktyna wyjaśniono najważniejsze aspekty czytania i interpretacji map lotniczych. Materiał jest bogato ilustrowany i gwarantuję Ci, że po jego lekturze "hieroglify", o których mówiłeś przed chwilą, zmienią się w precyzjną wiedzę nawigacyjną, w której się zakochasz.
Klikając na poniższą fotografię, zostanie przeniesiony na stronę www.aztec.pl , działającej od 2000 roku grupy entuzjastów lotnictwa, współtwórców najstarszej polskiej wirtualnej linii lotniczej - AZTEC VA (spis polskich linii lotniczych znajdziesz na stronie PL-VACC w dziale Linki). Strona ta pełna jest wartościowych materiałów i polecamy ją wnikliwej lekturze.
Autor: Adrian Klawikowski
Aktualizacja: Piotr W