Skróty są pojęciem z którym piloci spotykają się bardzo często. Mogą być przydzielone przez kontrolera, ale także pilot ma możliwość poprosić o skrócenie swojej trasy. Wcześniej należy się upewnić, że dany punkt znajduje sie w przestrzeni kontrolowanej lokalnego FIR przez który przelatujemy, a poziom natężenia ruchu jest niski. W innym wypadku będzie to tylko zbędne zajmowanie częstotliwości.
Pamiętaj, że skrót może dać tylko kontroler. W sytuacji UNICOM (brak kontrolerów) latamy grzecznie po drogach lotniczych.
Podstawowy skrót
| Osoba | Język angielski | Język polski |
|---|---|---|
| Kontroler (K) | SP-ABC, proceed direct JED | SP-ABC, wykonuj bezpośrednio na JED |
| Pilot (P) | Proceed direct JED, SP-ABC | Bezpośrednio na JED, SP-ABC |
Objaśnienia:
- Punkt skrótu będzie zawsze punktem, który masz w swoim planie lotu (lub powinieneś mieć, jeśli prawidłowo wpisałeś drogi lotnicze do FMC).
Skrót po minięciu punktu
Możemy też spotkać się z sytuacją, w której kontroler nakaże nam wykonać skrót po minięciu danego punktu na naszej trasie.| Osoba | Język angielski | Język polski |
|---|---|---|
| Kontroler (K) | SP-ABC, after LODNI proceed direct LDZ | SP-ABC, po minięciu LODNI wykonuj bezpośrednio na LDZ |
| Pilot (P) | After LODNI proceeding direct LDZ, SP-ABC | Po LODNI bezpośrednio na LDZ, SP-ABC |
Wiele skrótów na raz
Możliwa jest też sytuacja, gdy kontroler zmieni naszą trasę lotu na danym odcinku. Idealnym przykładem jest procedura STAR w Warszawie [EPWA] do pasa 33. Często spotykamy się tu bowiem z instrukcją typu:| Osoba | Język angielski | Język polski |
|---|---|---|
| Kontroler (K) | SP-ABC, proceed direct OTMUL, thereafter proceed direct WA533 | SP-ABC wykonuj bezpośrednio na OTMUL, potem bezpośrednio na WA533 |
| Pilot (P) | Proceeding direct OTMUL, thereafter direct WA533, SP-ABC | Bezpośrednio na OTMUL, potem bezpośrednio na WA533, SP-ABC |
Pozwala to znacznie skrócić czas lotu i daje możliwość wcześniejszego wprowadzenia samolotu na prostą do pasa, a co za tym idzie ustablilizowania na ILS.
Przykład na FMC
Przykładowe wykonanie skrótu na trasie w samolocie Boeing 737-800 (PMDG NGX).
W zakładce LEGS wybieramy przydzielony punkt, lub wpisujemy go ręcznie i zatwierdzamy na stronie 1 przyciskiem L1 jako pierwszy. Nastepnie wciskamy EXEC, lub - aby cofnąć akcję - ERASE. Przed zatwierdzeniem na ND ukaże nam się zmodyfikowana tarsa lotu w postaci białej, przerywanej lini. Postępowanie rożni sie oczywiście w zależności od wyposażenia i modelu samolotu.
Autor: Mateusz Stabryła